SAMAN NEZLESİNİN (ALERJİK RİNİT) BİTKİSEL TEDAVİSİ

Saman Nezlesi (Alerjik Rinit)

Rinit, burun iltihabı demektir. Alerjik rinit ise alerji kaynaklı burun iltihabıdır. Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, hapşırma bu hastalığın genel özellikleridir.

Alerjik rinitte ilk belirtiler çoğunlukla çocukluk ve gençlik döneminde gözlenmektedir.

Alerjik riniti olan kişilerde astım, egzama gibi diğer alerjik hastalıkların görülme riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Alerjik riniti olan hastaların üçte birinde astım geliştiği gözlenmiştir. Hemen her yaş grubunda ortaya çıkabilen alerjik rinit (saman nezlesi), toplumda sık görülen rahatsızlıklardan biri. Yaşla beraber şiddeti azalan hastalık, yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.

En Sık Karşılaşılan Alerjenler

Bilinen ve en sık karşılaşılan alerjen; polenler, hayvan tüyü, ev tozu-akarlar, küf mantarları ve özellikle suni katkı maddesi içeren gıdalardır.

Polenler

Çiçekli bitkilerdeki üreme olayında rol alan çiçek tozları ya da diğer adıyla polenler bahar aylarında yüzlerce veya binlerce bitki tarafından atmosfere salınmaktadır.

Alerjen polenler üç mevsimlik dönem içinde etkinliklerini sürdürürler.

Erken ilkbahar dönemi orta veya kısa süreli olup bu döneme ait polenlerin çoğunluğunu ağaç polenleri oluşturur. Söğüt, kavak, dişbudak, fındık, çınar gibi ağaçlar.

Erken yaz dönemi ilkbahar döneminden hemen sonra başlar ve haziran ayı sonuna kadar sürer. Buğdaygillerin bu dönemde etkinlikleri çok fazladır. 

Geç saman nezlesi döneminde  üzüm otu polenleri alerjik hastalıklarda oldukça önemlidir. 

Ev Alerjenleri

Yıl boyu süren alerjik  nezleden sorumlu nedenlerin başında ev tozu gelmektedir. Ev tozunun alerjenik özelliği tek bir maddeden kaynaklanmaz, Ev tozu özel bir ortamda canlı ve cansız bir çok materyalin artıklarından ve parçalanma ürünlerinden oluşan bir bileşimdir, bunlar arasında hayvan döküntüleri polenler, gıda artıkları, bakteriler, mantar sporları, böcek atıkları, inorganik madde parçacıkları ve akar (mite) bulunur.

Yatak, çarşaf, yastık, yorgan, battaniye ve halılar canlı cansız akarların ve dışkılarının özellikle bol bulunduğu yerlerdir.

Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) ve Nezle Arasındaki Fark

Alerjik rinit ve nezle belirtileri birbirlerine benzeyebilir. Ateşiniz yoksa ve ince, sıvı bir burun akıntınız varsa alerjik rinite yakalanmışsınız demektir. Ama burun akıntısı daha sarıysa, vücudunuzda ağrılar varsa ve düşük de olsa ateşiniz çıkmışsa bu bir nezle belirtisidir.

Alerjik rinit alerjen maddeyle temas halinden hemen sonra başlar. Nezleyse virüsü kaptıktan birkaç gün sonra ortaya çıkar. Alerjik rinit, alerjen maddeye maruz kaldığınız sürece devam eder.

Nezleyse sadece üç beş gün sürer.

Saman Nezlesinin (Alerjik Rinit) Belirtileri

- Burun akıntısı ve tıkanıklığı

- Gözlerde sulanma ve kaşıntı

- Boğazda, burunda veya üst damakta kaşıntı

- Halsizlik

- Algılama güçlüğü

- Uyku bozukluğu

- Öksürme ve boğaz ağrısı

- Sinüslerde baskı ve yüzde ağrı

- Gözaltının şişmesi ve morarması

- Koku ve tat duyularında azalma

- Hırıltılı solunum 

Saman Nezlesinde (Alerjik Rinit) Nelere Dikkat Edilmeli?

- Tozlu ve polenli ortamlarda bulunulmamalı. Mecbur kalındığı durumlarda mutlaka maske takılmalı.

- Pamuklu ve sentetik battaniyeler tercih edilmeli.

- Ev havası nemli tutulmalı.

- Düzenli egzersiz yapılmalı.

- Sigaradan uzak durulmalı.

- Saman nezlesi ilaçları düzenli olarak kullanılmalı.

- Polenlerin uçuştuğu mevsimlerde kapı ve pencereler kapalı tutulmalı.

- Tüylü veya yünlü battaniyelerden uzak durulmalı.

- Evde hayvan ve bitki beslemekten kaçınılmalı.

- Dengeli beslenilmeli.

- Her gün düzenli duş alınmalı ve kıyafetler değiştirilmeli.

- Dışarı çıkarken gözlük ve şapka takılmalı.

Saman Nezlesinin (Alerjik Rinit) Bitkisel Tedavileri

Rahatsızlığınız süresince C vitamini almayı ihmal etmeyin. C vitamini birçok hastalığın önlenmesine yardımcı olabilir ve insan vücudu için çok önemli bir tamamlayıcıdır. İçeriğinde bulunan antihistaminik özellikler alerji belirtilerini azaltmaya yardımcı olur. C vitamininin bağışıklık sistemini desteklediği de zaten bilinmektedir.

1- Üzerlik Tohumu Çayı

Üzerlik tohumu; saman nezlesine ve  alerjiye bağlı hapşırmaya karşı oldukça etkilidir. Bunu sağlayan içerdiği vasicinone maddesidir. Vasicinone aynı zamanda hem bronş genişletici hem de solunum uyarıcıdır. 

Kaynamakta olan bir litre suyun içine üç tatlı kaşığı üzerlik tohumu eklenir. Kısık ateşte kaynatılan suyun buharı hem ağızdan hem de burundan soluyarak (teneffüs ederek)  iki dakika teneffüs edilir. İki dakika tamamlandıktan sonra  üzerlik tohumunun suyuna pamuk daldırılır ve her iki burun deliğinin iç kısmına iyice sürülür. Bu işlem haftada üç gün yapılır. Daha sonra ihtiyaca göre zaman zaman uygulanabilir. (İbrahim Saraçoğlu Kürü)

2- Sarı Kantaron Çayı

Bu tedavi 15 yaşından büyükler içindir. Sarı kantaron iyi bir iltihap kurutucudur.

Kilonuza bağlı olarak 1 ya da 2 çay kaşığı sarı kantaronu çay demler gibi 10 dakika demledikten sonra günde iki kere aç karnına için. Sonraki yarım saat boyunca bir şey yemeyin.

Uyarılar:

-Hamileler bu kürü uygulamamalıdır!

-Kalp damar hastaları sarı kantarondan uzak durmalıdırlar.

-Eğer yüksek tansiyonunuz varsa sarı kantaronu kullanmayın.

-Sarı kantaron birçok ilaçla etkileşime girdiği için etkisi azalmakta ya da tedavi edici özelliği kalmamaktadır. Bu nedenle tedavi sürecinde hiçbir reçeteli ya da bitkisel ilaç kullanmayın.

-Eğer antibiyotik veya antidepresan ilaçlarından birini kullanıyorsanız, sarı kantaron yağını bu ilaçları bıraktıktan 2 gün sonra kullanmaya başlayın. Aksi durumda ciddi sıkıntılara neden olur.

-Kortizon içeren ilaçlar kullanıyorsanız sarı kantaronu bu ilaçları bıraktıktan 1 ay sonra kullanmaya başlayın.

3- Zencefil Çayı

Zencefil, alerjik rinit için şifalı bir bitkidir. Doğal bir antihistaminik olarak çalışır ve burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük ve hatta baş ağrısı gibi rinit belirtilerini hafifletmeye yardımcı olan antiviral, antibakteriyel, antiinflamatuar ve bağışıklık kazandırma özelliklerine sahiptir.

Küçük bir taze zencefil dilimini (Küp şeker boyutunda) bir su bardağı kaynayan suya atın ve kısık ateşte 5 dakika kaynatın. Ilındıktan sonra içine bir tatlı kaşığı bal ilave edip karıştırın. Bu yatıştırıcı zencefil çayını gün boyunca birkaç kez içebilirsiniz.

4- Zerdeçal Çayı

Zerdeçal, güçlü bir antiseptik içeriğe sahiptir. Solunum yollarında aşırı mukus üretimine neden olan bakterilerin ölmesini sağlar. Herhangi bir alerji riskini azaltmak için iyi bir şeçenektir. Bağışıklık artırıcı özelliklere sahip güçlü bir antioksidan ve antienflamatuar ajandır. Konjesyon, öksürük, ağız kuruluğu ve hapşırma gibi alerjik rinit belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Bir çay kaşığı toz zerdeçalı bir bardak sıcak süte koyun.Kahvaltı öncesi ya da sonrası ve yatmadan önce içebilirsiniz.

5- Papatya Çayı

Papatya çayı, alerjiniz için faydalı hafif lezzetli ve hoş bir çaydır. (Ancak yaban mersini alerjisi olanlar tarafından kaçınılmalıdır.) Gözleriniz alerji semptomlarından rahatsızlık duyuyorsa, on dakika boyunca gözlerinizin üzerine papatya çayıyla ıslattığınız pamuklar koyabilirsiniz.

Eğer kanama sorununuz varsa ya da kan inceltici ilaç kullanıyorsanız papatya kesinlikle kullanmamanız gereken bir bitkidir. 

1 tatlı kaşığı kuru papatyayı çay demler gibi 10 dakika demledikten sonra günde iki kere aç karnına için. Sonraki yarım saat boyunca bir şey yemeyin. 

6- Nane Çayı

Nanenin içerdiği esansiyel yağ bir dekonjestan olarak hareket eder. Nane nemlendirici maddeler, antiinflamatuarlar ve hafif antibakteriyel bileşenleri de içermektedir. 

Kaynamış bir bardak suyun içine 1 tatlı kaşığı kuru nane koyarak 7-8 dakika çay demler gibi demleyin. Aç karnına 3-4 kere aç karnına içilebilir. Rahat içim için içine bal ya da şeker ilave edebilirsiniz. 

7- Elma Sirkesi

Elma sirkesi, antibiyotik ve antihistamin özellikleriyle, sık sık hapşırma, burun tıkanıklığı ve baş ağrısı gibi alerjik rinit belirtilerini azaltmaya ve bağışıklık sisteminizi artırmaya yardımcı olabilir.

 Alerjik rinitten kurtulmak için; bir bardak sıcak suya 2 çay kaşığı elma sirkesi ekleyin. Biraz bal ve limon suyu da ekleyin ve durum düzelene kadar günde 3 kez için.

8- Isırgan Çayı

Bir takım çalışmalar, ısırganın iltihabı azaltarak hapşırma, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi alerji semptomlarına yardımcı olabileceğini önermektedir.

Kaynamış bir bardak suyun içine 1 tatlı kaşığı kuru ısırgan koyarak 7-8 dakika çay demler gibi demleyin. Aç karnına 3-4 kere aç karnına içilebilir. İçine bal ya da şeker gibi tatlandırıcılar katmayın. Eğer kokusu ya da tadı rahatsız ederse içine bir miktar nane ekleyebilirsiniz.

9- Sarımsak Çayı

3 tane sarımsağı soyduktan sonra ezin ve kaynamakta olan bir bardak suyun içine koyun.

Kısık ateşte 5-6 dakika kaynattıktan sonra aç karnına günde 2 kere için. Düşük tansiyonu olanlar için iyi bir seçenek olmayabilir.

10- Tuzlu Su

Alerjik rinit tedavisinin ilk adımlarından biri de mukusun burundan temizlenmesidir. 1 çay kaşığı tuz ve çeyrek çay kaşığı karbonatı 2 bardak ılık suyun içine atın ve karıştırın. 

Kafanızı eğerek bu çözeltiden bir miktar burun deliğinize çekin ve çözeltinin diğer burun deliğinizden veya ağzınızdan geri çıkmasına izin verin. Aşırı mukusu ve çözeltiyi çıkarmak için hafifçe burnunuzu sümkürün. Aynı işlemi diğer burun deliğinize de uygulayın. Bunu iyileşene kadar birkaç kez tekrarlayın. Bu uygulama sonunda burun deliğinizin açıldığını göreceksiniz.

11- Buhar

Buharı düzenli olarak teneffüs etmek aşırı mukusun burundan temizlemesine yardımcı olacaktır. Bu da hapşırma, burun akması ve boğaz ağrısı gibi alerjik rinit semptomlarından kurtulmanıza yardımcı olacaktır.

Kaynar suyunu büyük bir kaba dökün. Okaliptüs, nane, biberiye veya çay ağacı yağı gibi seçtiğiniz herhangi bir uçucu yağdan 3-4 damla damlatın. Kafanızı bir havlu ile örtün ve kabın üzerine dikkatli bir şekilde eğilin.

 Buharı 5 ila 10 dakika derinlemesine burnunuzdan soluyun. Tamamen iyileşene kadar günde birkaç kez tekrarlayın. Buharı teneffüs edemeyen küçük çocuklar için sıcak bir duş ya da banyo çok yardımcı olacaktır.