Siyah Çay

Siyah çay, Camellia sinensis olarak bilinen çay bitkisinin yaprakları kullanılarak elde edilir. Günümüzde ticari amaçla üretimi yapılan birbirinden farklı üç tip çay vardır. Bunlar: siyah, yeşil ve oolong çaydır. Dünya çapında üretilen çayın; % 76'sını siyah çay, % 22'sini yeşil çay ve % 2'sini oolong çay oluşturmaktadır. Siyah çay üretimi; soldurma, kıvırma, enzimatik oksidasyon ve kurutma aşamalarından oluşurken, yeşil çay üretimi yüksek sıcaklık ve buharla şok soldurma, kıvırma ve kurutma, oolong çay üretimi ise hafif kıvırma, enzimatik oksidasyon ve kurutma aşamalarından oluşmaktadır.

 

Siyah Çayın Besin Değerleri

Değerler 100 g siyah çay içindir:

 Su: 99.7 g

Enerji: 1 kcal

Protein: 0 g

Toplam yağ: 0 g

Karbonhidrat: 0.3 g

Lif: 0 g

Toplam şeker: 0 g

Kalsiyum: 0 mg

Demir: 0.02 mg

Magnezyum: 3 mg

Fosfor: 1 mg

Potasyum: 37 mg

Sodyum: 3 mg

Çinko: 0.02 mg

C vitamini, toplam askorbik asit: 0 mg

Tiamin: 0 mg

Riboflavin: 0.01 mg

Niasin: 0 mg

B-6 Vitamini: 0 mg

Folat, DFE: 5 µg

B-12 Vitamini: 0 µg

A Vitamini, RAE: 0 µg

A Vitamini, İÜ: 0 İÜ

E Vitamini (alfa-tokoferol): 0 mg

D Vitamini (D2 + D3): 0 µg

D vitamini: 0 IU

K Vitamini (filokinon): 0 µg

Yağ asitleri, toplam doymuş: 0 g

Yağ asitleri, toplam tekli doymamış: 0 g

Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış: 0 g

Yağ asitleri, toplam trans: 0 g

Kolesterol: 0 mg

Kafein: 20 mg

 

Siyah Çayın Faydaları

-Yapılan araştırmalara göre, siyah çay dişlerde çürük oluşumunu engelleyebilir.

-Siyah çayın içindeki antioksidanlar yumurtalık kanseri başta olmak üzere bazı kanser türlerini önlemeye yardımcı olabilir. Ancak içindeki antioksidanların ortaya çıkabilmesi için siyah çayın yüksek sıcaklıkta demlenmesi gerekir. Ayrıca siyah çayın içindeki antioksidanların açığa çıkmasını önleyen başka unsurlar da vardır. Bunlardan bir tanesi çayın süt ile içilmesi diğeri ise poşet çayların kullanılmasıdır.

-2009 yılında yapılan bir çalışmaya göre, günde 3 fincan çay içmek felç ve inme riskini düşürebilir.

-Siyah çayda bulunan fitokimyasallar kemikleri güçlendirebilir.

-Günde 1-2 bardak şekersiz siyah çay tüketilmesi, Tip 2 diyabet hastalığına yakalanma olasılığını %70 düşürebilir.

-Kan dolaşımını artırarak yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir.

-Gün içinde içilen 2-3 bardak siyah çay stresi azaltabilir.

-Çay, sindirimi kolaylaştırmaya yardımcı olabilir. Mide bulantısı ve ishali tedavi edebilir.

-Siyah çay Parkinson riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Siyah çay, nörodejeneratif hastalıkları önlemeye yardımcı olan polifenollere sahiptir.

-Soğutulmuş çay poşetleri, yüze veya gözlere uygulandığında, kafein içeriği nedeniyle yorgunluğun giderilmesine ve şişkinliğin azaltılmasına yardımcı olabilir.

-Sıcak ve demli bir çay bronşları genişleterek daha kolay nefes alınmasını sağlayabilir. Bu nedenle astımlı kişlerde rahatlama sağlayabilir.

-Siyah çay, bağışıklık sistemini güçlendiren alkilamin antijenleri içerir. Bu sayede günlük hayatımızda gripten ve diğer yaygın virüslerden korunmamızı sağlayabilir.

 

Siyah Çayın Zararları

-Çayda tanik asit vardır. Tanik asit, mideyi rahatsız ederek mide bulantısına yol açabilir.

-Özellikle akşam saatlerinde çok çay içmek uykusuzluğa neden olabilir.

-Fazla içilen çay, yapısında bulunan kafeinden dolayı tansiyonu yükseltebilir.

-Gebe ve emziren kadınların çayın yapısındaki kafeinden dolayı fazla çay içmemeleri gerekir.

-Kafein beyinde yorgunluk hissine yol açan adenozin adlı bir molekülü engelleyerek zihninizin yorgunken bile verimli çalışmasını sağlar. Ancak sürekli kafein alan beyin zamanla bağımlılık yapabilir.

-Çayda bulunan kafein ile tanik asit, bağırsaklara ulaştığında yiyeceklerde bulunan demir mineralinin emilimini yavaşlatıcı bir etki yapabilir. Bu da kansızlığa neden olabilir.

-Fazla ve demli olarak içilen çay kabızlığa neden olabilir.

-Dünya Sağlık Örgütü’nün 2016 yılında yaptırdığı bir araştırmaya göre 65 C üzeri sıcaklıklarda içilen içecekler ağız, gırtlak ve yemek borusunda kanser riskini yükseltiyor. Bu yüzden içilen çayın sıcaklığına dikkat edilmeli.

-Çay dişleri sarartabilir.

 

Siyah Çayın Yapılışı

-Bir demliğe  4 çay bardağı su koyup kaynatın.

-Kaynadıktan sonra her bir bardak için 2 çay kaşığı kaliteli siyah çay atın ve demliği bir çaydanlık üzerine koyarak, kısık ateşte demlemeye bırakın. Demleme süresi 10-12 dakika olmalı.

-Demlenen çay yarım saat içinde içilmelidir.

-Karanfili seviyorsanız 2-3 adet karanfil ekleyebilirsiniz.

-Limondaki C vitamini demir emilimini artırıp kansızlığı önlediği için bardağınıza birkaç damla limon sıkabilirsiniz.